Kazachstan i Azja Centralna – trwały stan czy kruche status quo między Rosją a Chinami

Zachęcamy do lektury materiału dr. hab. Jacka Zaleśnego „Kazachstan i Azja Centralna – trwały stan czy kruche status quo między Rosją a Chinami”, który ukazuje się w ramach naszego cyklu „Opinie i analizy Instytutu De Republica”.

Zbadaniu poddano politykę Republiki Kazachstanu jako uczestnika stosunków między­narodowych. W pracy dowodzi się, że kluczowy wpływ na nią wywierają uwarunkowania geopolityczne państwa w postaci położenia między Azją i Europą. Kazachstan jest kluczowym uczestnikiem stosunków środkowoazjatyckich. Ze względu na swoje położenie pomiędzy światowymi mocarstwami, czyli Rosją i Chinami, prowadzi politykę wielowektorową – poli­tykę zachowywania balansu. W niej widzi z jednej strony ochronę swojej suwerenności i nie­podległości, z drugiej strony – źródła przewag konkurencyjnych wobec innych uczestników stosunków międzynarodowych. Dlatego też Kazachstan działa w licznych organizacjach międzynarodowych, różnych formatach integracyjnych. Służą one minimalizacji zagrożeń i maksymalizacji szans.

Sąsiedztwo Kazachstanu ze światowymi mocarstwami wzmacnia jego działania integracyjne w ramach Azji Centralnej, w tym poprzez Szanghajską Organizację Współpracy i w ramach poradzieckich państw Azji Centralnej.

Na przestrzeni 30 lat niepodległego Kazachstanu odnotowuje się dynamiczną intensyfi­kację związków kazachstańsko-chińskich. Nie odpowiada im podobna dynamika związków kazachstańsko-rosyjskich. Z jednej strony jest to kwestia wieloaspektowej synergii w relacjach kazachstańsko-chińskich, a z drugiej strony – ograniczonej synergii w relacjach kazachstań­sko-rosyjskich. Dodatkowo, oprócz czynnika gospodarczego, komplikują ją rosyjski impe­rializm oraz będące jego przejawem ingerowanie w sprawy wewnętrzne państw sąsiednich, tj. zachowania sceptycznie oceniane przez Kazachstan.

***
Seria „Opinie i Analizy Instytutu De Republica” to publikacje on-line zamieszczane w formule otwartego dostępu, skoncentrowane na szczegółowych zagadnieniach z zakresu nauk humanistycznych i społecznych. Ramy tematyczne serii wyznaczają cztery podstawowe dziedziny: historia, kultura, politologia oraz prawo, zaś opracowania niemieszczące się w żadnej z powyższych, publikowane będą w kategorii varia. „Opinie i analizy Instytutu De Republica” prezentować będą naukowe i praktyczne spojrzenie na najważniejsze zagadnienia, często dyskutowane w przestrzeni publicznej. Poruszana problematyka historyczna nierzadko służyć będzie do podkreślenia niezaprzeczalnych związków przeszłości z teraźniejszością.
Autorami publikowanych opracowań są uznani naukowcy z ośrodków akademickich i badawczych w Polsce, którzy wyróżniają się wiedzą oraz dorobkiem naukowo-badawczym w danej dziedzinie.