22 lutego 2024

X Seminarium Europejskie Instytutu De Republica: Polska i Kaukaz – region, który szuka drogi do Europy

22 lutego w Warszawie odbyło się X Seminarium Europejskie zatytułowane „Polska i Kaukaz – region, który szuka drogi do Europy”. Wśród prelegentów, którzy wzięli udział w wydarzeniu znaleźli się przedstawiciele ośrodków akademickich w Polsce, Estonii, Wielkiej Brytanii, Armenii oraz Gruzji.

od lewej dr Piotr Sieniawski, dr hab. Piotr Bajda, prof. ucz. Fot. Instytut De Republica / Jarosław Piwko

Perspektywy integracji ze strukturami europejskiej współpracy kolejnych państw są aktualnie ważkim tematem, który wymaga pogłębionej dyskusji i analiz. Region ten zróżnicowany pod kątem etnicznym, religijnym i będący w strefie wpływów kilku światowych mocarstw pozostaje jednak miejscem zapalnym dla kolejnych konfliktów i napięć międzynarodowych. Czego Kaukaz może nauczyć się od innych, w kontekście przeciwdziałania problemów z jakim się boryka i jakie stanowisko powinna wobec niego podjąć Unia Europejska, to tylko niektóre kwestie, które zostały podjęte podczas tego seminarium.

Zaproszeni prelegenci z polskich i zagranicznych ośrodków akademickich debatowali nad przyszłą polityką Armenii, Azerbejdżanu i Gruzji, oraz ich geostrategicznego położenia, na styku kilku stref wpływów. Kaukaz, jako region pogranicza pomiędzy Europą i Azją, sąsiadujący z regionalnymi i światowymi mocarstwami takimi jak Rosja, Turcja i Iran, pozostaje wciąż miejscem zapalnym dla konfliktów i sporów, co podkreślali w swoich wystąpieniach zaproszeni goście.

Problematyka terytoriów separatystycznych oraz mniejszości religijnych i etnicznych, a także spuścizna bycia elementem zimnowojennego Bloku Wschodniego, nasuwa podobieństwo do innego regionu Europy, borykającego się z podobnymi problemami, a mianowicie Bałkanów. W swoich wystąpieniach prelegenci pokazywali to podobieństwo i przedstawiali, jakie wzorce Kaukaz może czerpać w celu głębszej integracji ze strukturami unijnymi, oraz jakich bałkańskich błędów nie powtarzać. Choć obecnie status państwa kandydującego do bycia członkiem Unii Europejskiej otrzymała jedynie Gruzja, to Wspólnota Europejska jest otwarta na negocjacje z pozostałymi państwami regionu, zwłaszcza, że Armenia i Azerbejdżan uczestniczą w europejskim programie Partnerstwa Wschodniego.

Bardzo ważnym punktem Seminarium były wystąpienia gości zaproszonych z Armenii, Azerbejdżanu i Gruzji, których spojrzenie pozwala zrozumieć aspekty, z perspektywy kraju członkowskiego Unii niedostrzegalne. Prelegenci wskazali też, jaką rolę dla relacji Kaukazu z Europą Środkowo-Wschodnią i Europą Zachodnią może odegrać Polska.