Alimenty na dziecko – kiedy się należą, jak je uzyskać, ile wynoszą?

Jeden z najważniejszych celów postępowania rozwodowego to ustalenie warunków opieki na małoletnim dzieckiem. Kluczową sprawą jest zapewnienie dziecku odpowiednich warunków materialnych i bytowych. Zabezpieczeniem potomka w sytuacji rozstania rodziców jest obowiązek alimentacyjny. W tym artykule omawiamy najważniejsze zagadnienia dotyczące tego problemu.

Alimenty na dziecko – kiedy się je przyznaje?

Można powiedzieć, że alimenty od rodziców należą się małoletniemu dziecku zawsze. Rodzice mają ustawowy obowiązek utrzymania potomka do momentu, aż będzie się on mógł samodzielnie utrzymać. Obowiązek alimentacyjny dotyczy obojga rodziców, którzy muszą zapewnić dziecku utrzymanie i wychowanie, niezbędne do normalnego rozwoju. Można go spełniać, wypłacając pieniądze, zapewniając mieszkanie, wyżywienie, edukację oraz troszcząc się o potrzeby emocjonalne dziecka. Kiedy rodzice dziecka nie tworzą wspólnej rodziny, sąd może zdecydować podczas rozprawy, kto będzie sprawował bieżącą opiekę nad małoletnim. W Polsce zdecydowana większość dzieci pozostaje pod opieką matki, a na ojca państwo nakłada obowiązek płacenia alimentów. To oznacza, że obowiązek alimentacyjny ciąży na obydwojgu rodziców, ale jest realizowany na różne sposoby. Od świadczeń alimentacyjnych rodzice nie mogą się uchylić. Istnieje jednak bardzo rzadka sytuacja, kiedy płacenie alimentów jest dobrowolne. Dzieje się tak wtedy, gdy majątek dziecka jest na tyle duży, że wystarcza na pokrycie wszelkich kosztów związanych z jego utrzymaniem.

Alimenty – jak je uzyskać?

Do uzyskania alimentów na dziecko potrzebny jest pozew do sądu lub wniosek, w którym zawarte zostanie żądanie zasądzenia takiego świadczenia. Sprawa o alimenty może być rozpatrywana osobno lub jako część sprawy rozwodowej. Każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie. Sąd uwzględnia potrzeby materialne dziecka, jego sytuację życiową i rodzinną, sytuację rodzinną rodziców oraz ich możliwości finansowe. Przed złożeniem pozwu warto więc skorzystać z pomocy adwokata, który specjalizuje się w prawie rodzinnym. Do wniosku należy dołączyć wszelkie potrzebne dokumenty, wykazujące faktyczne koszty utrzymania dziecka, np. rachunki, faktury, potwierdzenia przelewów itd. Podczas rozpraw o alimenty sędzia bada szczegółowo sytuację materialną dziecka, jego relacje z rodzicami, przesłuchuje świadków i analizuje przedstawione dokumenty. Ponieważ sprawy o alimenty lub postępowania rozwodowe mogą trwać wiele miesięcy, rodzic ubiegający się o świadczenie na dziecko powinien złożyć wniosek o zabezpieczenie alimentów, na podstawie którego sąd nakaże wypłacanie środków już w czasie procesu sądowego.

Alimenty na dziecko – ile wynoszą?

Ponieważ każdy przypadek rozpatrywany jest indywidualnie, nie ma uniwersalnego wniosku o alimenty ani minimalnej bądź maksymalnej kwoty, jaką sąd może zasądzić na rzecz dziecka. Sąd bierze pod uwagę zarówno potrzeby dziecka, jak i możliwości zobowiązanego rodzica. Warto pamiętać, że przy ustalaniu stawki liczą się zarówno faktyczne, jak i potencjalne dochody, czyli takie, które pozwany mógłby zdobywać dzięki swoim kwalifikacjom i wykształceniu. Szacuje się, że najniższe zasądzane alimenty wynoszą około 800 złotych miesięcznie na dziecko, choć zwykle kwota ta jest wyższa, ponieważ sądy biorą pod uwagę rosnące koszty życia w Polsce. Przy zarobkach wynoszących 5000 złotych miesięcznie alimenty mogą wynosić około 1400 złotych. Stawki proporcjonalnie wzrastają, jeśli dochody te są wyższe. Należy jednak pamiętać, że podane kwoty są szacunkowe – nie istnieją żadne widełki, które określają, ile może wynosić świadczenie alimentacyjne przy konkretnych zarobkach. Wysokość alimentów może się ulec zmianie, jeśli zmieniły się okoliczności, na podstawie których je przyznano. O zmianach w ich wysokości decyduje sąd, rodzic nie może zaprzestać płacenia alimentów ani zmniejszyć ich kwoty na własną rękę. Obowiązek alimentacyjny trwa do momentu, kiedy dorosłe dziecko jest w stanie się utrzymać samodzielnie, podejmując pracę. Pytanie, do ilu lat przysługują alimenty na dziecko, również zależy od konkretnej sytuacji, ponieważ nie istnieje w tym przypadku jedna granica wiekowa.