Alimenty na żonę – kiedy się należą, jak je uzyskać?

Alimenty powszechnie kojarzą się ze świadczeniem, jakie w przypadku rozwodu rodzice wpłacają na rzecz swoich dzieci. Pojęcie to jest jednak szersze i może dotyczyć także innych członków rodziny, którzy mają problem z samodzielnym utrzymaniem się. Spore kontrowersje wzbudza przyznawanie alimentów na żonę lub męża przy rozwodzie. W tym artykule wyjaśniamy, komu należą się takie świadczenia i jak je można uzyskać?

Alimenty na współmałżonka – dlaczego się je przyznaje?

Z prawnego punktu widzenia zawarcie związku małżeńskiego wiąże się z pewnymi obowiązkami, jakie małżonkowie muszą wypełniać względem siebie. Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego współmałżonkowie muszą przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny na miarę swoich możliwości finansowych. W przypadku rozwodu może dojść do pogorszenia się sytuacji materialnej jednej ze stron. W takiej sytuacji sąd może zasądzić alimenty na rzecz współmałżonka. Na tej samej zasadzie obowiązek przekazywania alimentów dotyczy krewnych, np. rodziców, którzy nie są w stanie samodzielnie się utrzymać. Dla przykładu, jeżeli rodzic popadnie w niedostatek, dorosłe dzieci mogą zostać obciążone koniecznością płacenia alimentów na jego rzecz. Analogicznie sytuacja wygląda w przypadku małżeństwa, które jest podstawową jednostką rodziny. To, kiedy zasądza się alimenty na rzecz byłego współmałżonka i jak można je uzyskać, zostało jednak ściśle określone w przepisach postępowania sądowego.

Alimenty na żonę bez orzekania o winie – jak je uzyskać?

Żeby ubiegać się o alimenty od byłego współmałżonka, trzeba spełnić dwa kryteria – nie być uznanym za wyłącznie winnego rozkładu pożycia oraz znajdować się w stanie tzw. niedostatku. Na czym polega niedostatek? Żona ubiegająca się o alimenty od byłego męża musi wykazać, że nie jest w stanie zaspokajać swoich uzasadnionych potrzeb własnymi siłami, np. wskutek choroby lub wypadku. Alimenty nie zostaną przyznane osobie, która po prostu nie chce podjąć pracy pozwalającej na samodzielne utrzymanie, a jest w stanie to zrobić. W przypadku rozwodu bez orzekania o winie alimenty mogą być zasądzone na okres maksymalnie 5 lat (w wyjątkowych okolicznościach sąd może ten czas przedłużyć). Jeżeli jednak sąd wyda orzeczenie o winie obydwu współmałżonków, obowiązek alimentacyjny będzie trwał do śmierci, któregoś z byłych małżonków lub do wejścia uprawnionego w nowy związek małżeński.

Alimenty po rozwodzie z winy męża

Trochę inaczej sytuacja wygląda, jeśli mąż zostanie uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Sąd może zasądzić wtedy bezterminowe alimenty, jeśli sytuacja materialna żony ulegnie pogorszeniu. Nie trzeba wówczas udowadniać, że niewinna strona pozostaje w stanie niedostatku. Wystarczy, że np. zdradzona żona w przypadku kontynuowania małżeństwa dysponowałaby znacznie większymi środkami do życia niż po rozwodzie. W każdym przypadku obowiązek alimentacyjny ustaje w momencie zawarcia małżeństwa przez stronę uprawnioną do alimentów. Konieczność płacenia alimentów nie ustaje natomiast, jeśli to osoba zobowiązana wejdzie w nowy związek małżeński. Obowiązek ten nie wygasa też automatycznie w momencie przejścia na emeryturę. Warto pamiętać, że płacenie alimentów nie może powodować niedostatku u zobowiązanego.

Alimenty na żonę – ile wynoszą?

To ile, wynoszą alimenty na żonę, zależy od bardzo kilku czynników, takich jak: orzeczenie o winie lub jego brak, możliwości zarobkowe i majątkowe obydwu byłych współmałżonków oraz pozostawanie przez jedną ze stron w stanie niedostatku. Wysokość świadczenia jest w każdym przypadku ustalana indywidualnie – nie istnieje minimalna ani maksymalna kwota alimentów. W praktyce sądowej uzyskanie alimentów od byłego współmałżonka może być trudne, dlatego przed złożeniem pozwu warto skonsultować się z prawnikiem. Zdobycie świadczenia zależy od konkretnej sytuacji i różnych okoliczności, ponieważ nie ma dwóch takich samych małżeństw i dwóch identycznych rozwodów.